11 maja 2022 roku to przełomowy moment dla rozwoju cyfrowego obywatelstwa: Komisja Europejska przyjęła nową europejską strategię na rzecz lepszego internetu dla dzieci w celu poprawy usług cyfrowych dostosowanych do wieku oraz zapewniła, że podejmie działania, by każde dziecko było chronione, upodmiotowione i szanowane w internecie.

Zdjęcie: Jon Tyson | Unsplash.

Co prawda pierwsza wersja tej strategii opublikowana była w 2012 roku, ale przypomnijcie sobie jak wówczas wyglądał internet… No właśnie. Na szczęście w KE też doskonale zdają sobie sprawę z tego, że obecnie dzieci korzystają ze swoich smartfonów dwa razy częściej niż dekadę temu, a do tego zaczynają przygodę z tym znacznie wcześniej. Komisja powołuje się m. in. na wyniki badania EU Kids online 2020.

W komunikacie prasowym czytamy m. in. wypowiedź Margrethe Vestager, wiceprzewodniczącej wykonawczej do spraw Europy na miarę ery cyfrowej (notabene, interesujący tytuł): Każde dziecko w Europie zasługuje na bezpieczeństwo i upodmiotowienie w środowisku cyfrowym. Dzięki nowej strategii chcemy wspierać dostęp do urządzeń cyfrowych i umiejętności dla dzieci, zwłaszcza tych znajdujących się w trudnej sytuacji, zwalczać cyberprzemoc oraz chronić wszystkie dzieci przed szkodliwymi i nielegalnymi treściami w internecie. Jest to zgodne z naszymi podstawowymi wartościami i zasadami cyfrowymi.

Zwróćcie uwagę, że pada słowo „upodniotowienie w środowisku cyfrowym”. Bardzo mnie ten komunikat podekscytował, bo jestem gorącą zwolenniczką krzewienia idei cyfrowego obywatelstwa, o którym jako jeden z pierwszych mówił m. in. prof. Adam Bodnar. I tergo typu działania i komunikaty pokazują, że jako społeczeństwo dojrzewamy do etapu, w którym nie będzie cyfrowego Dzikiego Zachodu, w którym wiele podmiotów, w tym dużych big techów, udaje, że prawa ze świata offline nie obowiązują w sieci. I przysługują wszystkim, bez względu na wiek. To tak na marginesie, bo jak zawsze powtarzam, cyfrowe obywatelstwo i higiena cyfrowa dotyczą każdemu, także dorosłych.

Strategia (do pobrania stąd: Strategia PDF) jest następstwem zawartego niedawno przełomowego wstępnego porozumienia politycznego w sprawie aktu o usługach cyfrowych, które zawiera nowe gwarancje ochrony nieletnich i zakazuje platformom internetowym wyświetlania ukierunkowanych reklam opartych na profilowaniu nieletnich. No i tutaj jestem ciekawa egzekucji. Przypomina mi się sprawa użytkowniczki z Polski, młodej mamy, która zgłosiła się do Fundacji Panoptykon z obserwacją, że Facebook serwuje jej treści zwiększające jej lęki. Panoptykon przeprowadziła ciekawy eksperyment, który udowodnił, że algorytm Facebooka celowo wyświetlał niepokojące treści. W Polsce funkcjonuje art. 22 ustawy o RODO, który mówi, że gdy algorytm podejmuje decyzje mające znaczący wpływ na użytkownika, ten ma prawo poznać logikę działania. Facebook jednak nie zgodził się przedstawić tej logiki, twierdząc, że jego algorytmy nie wywierają dużego wpływu. Ha-ha. (O sprawie możecie przeczytać więcej tutaj).

A zatem wszystko jak zawsze sprowadzi się do egzekwowania naszych praw. Jestem jednak dobrej myśli. Wciąż mieli się Akt Usług Cyfrowych (DSA – Digital Services Act). Wszystko zaczyna się układać w większy obrazek i z tej drogi nie ma już odwrotu. Prędzej czy później doczekamy się przełomowych rozwiązań wymuszonych na firmach technologicznych, które pozwolą realnie zarządzać swoimi prawami. O ile oczywiście będziemy mieli ochotę nimi zarządzać. Z jednej strony wielu z nas klika akceptację ciasteczek bez ustawiania ograniczeń, z drugiej – ponad 90% użytkowników iPhone’ów odmawia aplikacjom śledzenia ich zachowań odkąd Apple wprowadził taką możliwość. Jak będzie tym razem? Miejmy nadzieję, że w przypadku dobra dzieci nie będziemy liberalni.

Cyfrowa Dekada

Przeklejam Wam teraz fragment komunikatu Komisji. Znowu pozytywne zaskoczenie: jest w nim wiele konkretów. Zobaczcie sami:

W nowej europejskiej strategii na rzecz lepszego internetu dla dzieci przedstawiono wizję cyfrowej dekady dla dzieci i młodzieży w oparciu o trzy kluczowe filary:

  1. Bezpieczne doświadczenia cyfrowe w celu ochrony dzieci przed szkodliwymi i nielegalnymi treściami, zachowaniami i zagrożeniami w internecie oraz w celu poprawy ich dobrostanu dzięki bezpiecznemu, dostosowanemu do wieku środowisku cyfrowemu.

Aby świat cyfrowy stał się bezpiecznym miejscem dla dzieci i młodzieży, Komisja będzie wspierać opracowanie unijnego kodeksu projektowania dostosowanego do wieku i do 2024 r. wystosuje zlecenie europejskiej normy weryfikacji wieku online. Zbada również, w jaki sposób wykorzystać planowany europejski portfel tożsamości cyfrowej do weryfikacji wieku, wspierać szybkie zgłaszanie nielegalnych i szkodliwych treści oraz ustanowić do 2023 r. jeden numer telefonu „116 111”, aby zapewnić pomoc ofiarom cyberprzemocy.

  1. Upodmiotowienie cyfrowe, tak aby dzieci nabywały umiejętności i kompetencje niezbędne do dokonywania świadomych wyborów i wyrażania opinii w środowisku internetowym w sposób bezpieczny i odpowiedzialny.

W celu wzmocnienia pozycji dzieci w środowisku cyfrowym Komisja zorganizuje kampanie na rzecz umiejętności korzystania z mediów skierowane do dzieci, nauczycieli i rodziców za pośrednictwem sieci centrów bezpieczniejszego internetu, która stanowi trzon strategii. Zapewni również moduły dydaktyczne dla nauczycieli za pośrednictwem portalu betterinternetforkids.eu. Sieć centrów bezpieczniejszego internetu, działająca w państwach członkowskich na poziomie krajowym i lokalnym, wzmocni również dzieci znajdujące się w trudnej sytuacji i pomoże zniwelować przepaść cyfrową.

  1. Aktywne uczestnictwo, szanowanie dzieci poprzez umożliwienie im wypowiadania się na temat środowiska cyfrowego, poprzez większą liczbę działań kierowanych przez dzieci w celu wspierania innowacyjnych i kreatywnych bezpiecznych doświadczeń cyfrowych.

Aby zwiększyć udział dzieci w środowisku cyfrowym, Komisja będzie na przykład wspierać nauczanie dzieci przez bardziej doświadczone dzieci na temat możliwości i zagrożeń stwarzanych przez internet, a także będzie organizować co dwa lata kierowaną przez dzieci ocenę strategii.

Aby wdrożyć te kluczowe filary, Komisja zachęca państwa członkowskie i sektor do zaangażowania się i wspierania powiązanych działań.

UE nie demonizuje internetu

Zwróciłam uwagę, że zarówno w infografikach, materiałach informacyjnych dotyczących strategii jak i w samym dokumencie, KE bardzo dba o to, aby nie demonizować internetu. W pierwszej kolejności podkreślają jego pozytywne aspekty. Podobna dbałość o zachowanie równowagi cechuje wypowiedzi przedstawicielek KE. Bigaj lubi to!👍

Materiał Komisji Europejskiej: Nowa Europejska Strategia Na Rzecz Ochrony Dzieci w Internecie

Więcej informacji:

Pytania i odpowiedzi: Europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci

Zestawienie informacji: Europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci

Europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci

Kompendium odpowiednich przepisów

Europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci z maja 2012 r.

Infografika

Plakat

Strategia na rzecz ochrony i wzmocnienia pozycji dzieci w internecie do pobrania Pobierz (54.742 kB – PDF)

(Visited 97 times, 1 visits today)

You May Also Like

Higiena cyfrowa Społeczeństwo

Selfie z noworodkiem w trakcie porodu. Czy możemy upubliczniać wizerunek dzieci w sieci?

View Post
E-uzależnienia Higiena cyfrowa

Jak sprawdzić czy jestem uzależniony od internetu?

View Post
Higiena cyfrowa

Jak przeprowadzić cyfrowy detoks i pokonać przemęczenie ekranowe?

View Post

35 Comments

Leave A Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *